Op een hectare Noord-Oosterhoutse kleigrond, steevast geslagen door de wind en totaal onbeschut als ’t regent, ligt de Oosterhoutse voedseltuin. Een seizoen of drie, vier geleden werd er voor het eerst wat geoogst, inmiddels is het een uitgebreide, bloeiende moestuin, waar je zodra je er inloopt, rust, (h)eerlijk werk en gemoedelijkheid ervaart. Da’s op zich al een prestatie tussen alle natuurkrachten in ons Brabants polderlandschap.

‘Het zijn courgettes volgens mij, geen pompoenen.’ Nasser uit Syrië wijst op de zaailingen die net in een nieuw zaaibed gezet zijn. ‘Kijk naar het blad.’ Hij heeft aardig wat agrarische ervaring, evenals een aantal van zijn groepsgenoten.

Grote oogst?

Vandaag helpen een aantal cursisten van Tulp Training met het aanleggen van nieuwe zaaibedden in de voedseltuin aan de Domeinweg. ‘We zijn heel blij met hulp van groepen als deze’, vertelt Wilma van Stokkom enthousiast. Ze is een van de vrijwilligerscoördinatoren (en fanatiek voedseltuinder) van dit initiatief, dat de volledige oogst doneert aan de voedselbank. Zeker in deze tijd, vorige week stond ’t nog in de kranten, waar supermarkten hard werken aan het terugdringen van verspilling (en derving…), zijn extra groenten, fruit en kruiden daar zeer welkom. En er gaan per oogstseizoen heel wat tomaten, kool, komkommers, courgettes en paprika’s die kant op. De tuin heeft onlangs een kas gezet en de fruitbomen in de gaard lijken dit jaar meer vruchten te willen geven dan vorig jaar, twee zaken die een grotere oogst lijken te garanderen. Al weet je nooit wanneer de natuur je in de wielen rijdt, natuurlijk. Luizen, slechte weersomstandigheden en plantenziekten houden het werken op ’t land uitdagend, zullen we maar zeggen.

Hulp

‘We proberen bedrijven, verenigingen en scholen te betrekken bij onze tuin. Het Frencken en onlangs ook het Oelbertgymnasium hebben hier projecten gedaan. Leerlingen van het gymnasium hielpen ons wervende en eigentijdse TikToks maken, voor op onze social media. Dergelijke expertise konden we hard gebruiken.’ Van Stokkom lacht erbij. De Oosterhoutse divisie van de Rotary helpt standaard een paar keer per jaar mee, toevallig vorige week nog. Achterop het terrein wordt een bijenstal gebouwd, die ook voor educatieve doeleinden gebruikt kan worden. Dit jaar is ook voor het eerst een pluktuin aangelegd. ‘Zo hopen we dat wat meer mensen de weg naar onze tuin weten te vinden. Daarnaast trekken al die bloemen straks een hoop insecten aan.’

Ecologisch smaakversterken

Voor die bijen, hommels en vlinders mag het voormalig weiland aan de Domeinweg dus ook een voedseltuin heten. En voor slakken. Daar hebben de gewassen nogal eens last van. Daarom zijn er houthopen en -wallen aangelegd. Daar schuilen dieren als egels en padden onder, maar ook verschillende vogelsoorten. En laten die beestjes nu net gek zijn op slakken, rupsen, luizen en coloradokevers. Biologische ongediertebestrijders, dus. Dat past in de visie van Stichting Voedseltuin Oosterhout. Van Stokkom licht toe: ‘We gebruiken geen bestrijdingsmiddelen, kunstmest en zijn als tuin zelfvoorzienend in stroom en water. Alles wat we in kantine en toilet doorspoelen, wordt biologisch gefilterd en kan daarna weer gebruikt worden op het land of nog eens door de wc gespoeld worden. Daarnaast is in een deel van onze tuin een permacultuur aangelegd’ Permacultuur is een agrarische zienswijze waarbij een en ander zo aangelegd en -geplant wordt, dat de onderlinge relaties tussen soorten en milieu binnen het systeem, in dit geval dus een deel van deze tuin, elkaar positief versterken. Bonus is, dat sommige gewassen, wanneer naast elkaar in de grond gezet, elkaars groei bevorderen of zelfs elkaars smaak versterken, zoals basilicum dat voor tomaten doet.

Mensenwerk

Wilma zelf heeft wat achtergrond in ecologische voedselteelt, veel van de vrijwilligers hebben bijvoorbeeld een eigen moestuin (gehad). In ieder geval zijn het allemaal ervaringsdeskundigen met groene vingers. ‘We hebben een kern van ongeveer vijftien vrijwilligers, met daaromheen nog ongeveer eens zoveel betrokken mensen. We krijgen dus hulp van Tulp, maar tegenwoordig ook steeds vaker jongeren en mensen die bijvoorbeeld herstellende zijn van een burn-out. Maar we kunnen altijd extra handen gebruiken en daarbij is iedereen die wil helpen hier welkom.’

Goedbeschouwd is dit stuk land veel meer dan een tuin voor ‘t goede doel. Het is een plaats die mensen uit verschillende lagen en culturen bij elkaar brengt, echt verbindt, doordat er op enthousiaste wijze, uit idealisme en pure liefde voor het land samen gewerkt, gesproken, gelachen en vast ook wel eens met elkaar gehuild wordt. In deze hof van eten is dat iets waar iedereen de vruchten van plukt.

R.